به طور کلی روانکاری، برای جلوگیری از اصطکاک و سایش در سطوح متحرک روی یکدیگر می باشد. کار اصلی روانکاری، کاهش ضریب اصطکاک از طریق حذف و یا کنترل عواملی که ممکن است اثر معکوس روی حرکت نسبی سطوح متحرک داشته باشد، می باشد. هر روغن موتور ترکیبی از روغن پایه base Oil و مواد افزودنی یا additives می باشد که ویژگیهای هر دو جزء به نوبه خود در کیفیت روغن موتور تولیدی بسیار موثر است.
در ذیل تعاریف و اصطلاحاتی که در زمینه روغن موتور با آنها سرو کار داریم به طور مختصر آورده شده اند.
گرانروی یا Viscosity : مقاومت یک سیال در برابر جاری شدن را گویند.
شاخص گرانروی یا Viscosity Indexکه به طور مختصر به صورت VI بیان می شود و نشان دهنده تغییرات گرانروی نسبت به دماست و به صورت بیان می شود شاخص گرانروی بدون بعد است و بالابودن شاخص گرانروی یک مزیت برای روغن به حساب می آید زیرا هرچه شاخص گرانروی یک روغن بالاتر باشد تغییرات ویسکوزیته آن نسبت به دما کمتر خواهد بود. برای این منظور از مواد بهبود دهنده شاخص گرانروی یا Viscosity index improver که به طور خلاصه به صورت VII بیان می شود استفاده می گردد.
نقطه اشتعال Flash Point : کمترین درجه حرارتی که در آن دما روغن به حدی بخار شود که مخلوط آن با هوا در اثر آتش زدن یک لحظه آتش بگیرد و خاموش شود نشان دهنده نقطه اشتعال روغن است. هرچه نقطه اشتعال روغن بالاتر باشد بهتر است.
نقطه احتراق : کمترین درجه حرارتی که در آن روغن به حدی بخار شود که مخلوط آن با هوا در اثر آتش زدن آتش گرفته و احتراق ادامه پیدا کند نشان دهنده نقطه احتراق روغن است. هرچه نقطه احتراق روغن بالاتر باشد بهتر است.
نقطه ریزش یا pour point : کمترین دمایی که در آن دما روغن می تواند جاری باشد نشان دهنده نقطه ریزش روغن می باشد که به صورت PP بیان می گردد. هرچه نقطه ریزش روغن پایین تر باشد بهتر است. برای این منظور از مواد پایین آورنده نقطه ریزش یا Pour point depressant استفاده می شود (PPD)
نقطه ابری شدن یا Cloudy point: دمایی که در آن دما روغن به دلیل تشکیل میکروکریستال ها کدر می شود . علت تشکیل میکرو کریستال ها پارافین یا واکسی است که در روغن پایه وجود دارد. به عبارت دیگر نقطه ابری شدن معیاری از کیفیت روغن پایه می باشد. از طرف دیگر واکس ها یا پارافین موجود در روغن پایه باعث بالارفتن نقطه ریزش pour point می شود.
نقطه آنیلین: کمترین دمایی که در آن دما مخلوطی از حجم های مساوی روغن و وانیلین محلول شفاف تولید کنید.
موضوعات مرتبط: مقاله هاو مطالب فیزیکی