برطبق قانون اول نیوتون یک جسم به حرکت خودش با سرعت ثابت و در مسیر خط راست ادامه می دهد تا زمانی که نیرویی بر ان وارد نشده باشد. به عبارتی اجسام بطور طبیعی تمایل به حفظ حالت حرکت خود هستند چه در حال سکون باشند و چه با سرعت ثابت در مسیر خط راست حرکت کنند. بنابراین می توان گفت که در برابر هر تغییری در حالت حرکت خود مقاومتی از خود نشان می دهند. وقتی که  برایند نیروهای وارد برجسم صفر است، جسم حالت حرکتی خود را حفظ خواهد کرد. به این حالت  و تمایل جسم برای حفظ وضعیت حرکت خود اغلب قانون لختی یا اینرسی گفته می شود.


یکی از عمومی ترین تجربیات درباره قانون اینرسی، در حرکت ماشین ها یا کامیون های باری رخ می دهد.در حقیقت، تمایل اجسام به حفظ حالت سکون یا حرکت با سرعت ثابت در مسیر خط راست عامل بسیاری از تصادفات کوچک و بزرگی است که اغلب رخ می دهد و تلفات مالی و یا جانی ببار می آورد.

به عنوان مثال  برخورد ماشین در حال حرکت بایک دیوار را در نظر بگیرید! به محض برخورد ماشین به دیوار، نیروی وارد شده از سمت دیوار به ماشین موجب کاهش ناگهانی سرعت ماشین (به عبارتی تغییر سرعت ماشین) می گردد. در صورتی که مسافران درون ماشین (مثلا خود راننده) با کمربند به صندلی ماشین بسته شده باشند درواقع بخشی از ماشین محسوب شده و نیروی وارد شده از سمت دیوار بر راننده هم اثر می کند و با شتابی که ماشین در اثر برخورد با دیوار می گیرد و به همراه ان سرعتش کاسته می شود هماهنگ است .

اما چه اتفاقی می افتد وقتی مسافران درون ماشین کمربند(ایمنی)خود را نبسته اند؟ چه تغییری در وضعیت حرکتی مسافر(یا راننده) رخ می دهد زمانی او کمربند ایمنی خود را نبسته و ماشین با دیوار برخورد کرده و بطور ناگهانی می ایستد؟

وقتی چنین سناریویی رخ می دهد مسافر دیگر وضعیت حرکتی یکسان و هماهنگ با ماشین نخواهد داشت.فایده بستن کمربند ایمنی این است که این اطمینان را ایجاد می کند که نیرویی که موجب شتاب گرفتن و کاهش ماشین می شود بر مسافر درون ماشین هم اثر کند.

 اما در صورت عدم استفاده از کمربند ایمنی نیروی حاصل از برخورد با دیوار به مسافر درون ماشین اثر نخواهد کرد و مسافر (جسم) درون ماشین همچنان تمایل دارد به حرکت خود در مسیر خط راست با سرعت ثابت ادامه دهد زیرا نیرویی بر ان اثر نکرده است و همچنان برایند نیروهای وارد بر مسافر صفر است!(قانون اینرسی یا لختی).

و بعد از آن چه حادثه ای رخ می دهد؟ می توانید در انیمیشن زیر به 

سادگی ببینید. بله در صورتی که ماشین بطور ناگهانی توقف نماید 

وکمربند ایمنی بسته نشده باشد با صرف نظر کردن از مقدار بسیار 

ناچیز نیروی اصطکاک میان مسافر و صندلی ماشین ، مسافر با همان 

سرعت قبلی به مسیر خود ادامه می دهد و با همان سرعت از

ماشین به بیرون پرتاب خواهد شد. پس از ان وضعیت حرکت مسافر 

تحت نیروی جاذبه و به علت داشتن سرعت اولیه از  قوانین حرکت 

پرتابه پیروی می کند. مسافر در این حالت پس از کمی اوج گرفتن و 

جابجا شدن در نقطه دیگری با سرعتی بیشتر از سرعت اولیه (سرعت 

لحظه برخورد با زمین) به زمین اصابت می کند.


اکنون دوستان عزیز. پس از اینکه شرح یک تصادف ساده بر اساس قانون مشخص و ساده لختی را در اینجا بیان کردم آیا می توانید به این پرسش من پاسخ دهید؟

چرا با این وجود بسیاری از افراد همچنان در بستن کمربند ایمنی خود متقاعد نشده و فکر می کنند در صورت برخورد یا تصادف می توانند همچنان خود را روی صندلی ماشین بدون بستن کمربند ایمنی نگاه دارند؟!


موضوعات مرتبط: فیزیک2

تاريخ : دوشنبه یازدهم آذر ۱۳۹۲ | 21:23 | نویسنده : گلزار آذران |
.: Weblog Themes By VatanSkin :.